Schouwburg Tilburg
De afgelopen week zag ik twee opera’s. Faust uitgevoerd op 24 november in de Schouwburg van Tilburg en de wereldpremière van de opera Koning Willem II op vrijdag 27 november in de concertzaal. Onwillekeurig komt het in je op om die twee opera’s met elkaar vergelijken. Soms kan dat ook maar niet in het onderhavige geval. Behalve het tijdsverschil van de premières van beide werken waren de omstandigheden waarin werd geacteerd te verschillend. In tegenstelling tot de gewoonte kozen de beleidsmakers van Koning Willem II voor een optreden in de concertzaal. Er zou semi- scenisch worden gespeeld met het orkest, niet zoals gebruikelijk, in een orkestbak maar op het podium. Op zich heb ik daar geen moeite mee als men daarbij handig gebruik maakt van de mogelijkheden die een zaal biedt om te acteren. Het koor deed dat door zo nu en de omloop van de bovenetages te benutten. Omdat m.i. het contact tussen dirigent en protagonisten tekort schoot kwamen de beginkoren ondanks de tomeloze inzet van het koor onvoldoende uit de verf. Ik vernam dat dat een dag later gedeeltelijk was opgelost wat die voorstelling als geheel ten goede kwam. Wat te zeggen van de muziek. De opera kent zeker enkele mooie melodieën en krachtige recitatieven. Jammer dat Steven van Gils koning Willem II met een wat kleine stem neerzette. De vorst ontbeerde door dit euvel aan koninklijk gezag. De stemmen van Hadewijch Voorn als Anna Paulowna en Arnout Lems als de intieme vriend Frederik van Apeldoorn waren de revelaties van de uitvoering. De overige rollen werden naar tevredenheid bezet. Meer moeite had ik met het libretto van Frans Schaars. Een nevenintrige die over een juwelenroof gaat en de liefdesrelatie tussen Carlus van Helleooghen en Charlotte van Apeldoorn deden afbreuk aan de verhaallijn. Ook het taalgebruik was beroerd. Poëtische en wat platte teksten wisselden elkaar af. Van een consequent taalgebruik was geen sprake. De muziek van componist Ruud van Eeten was het aanhoren zeker waard. Voor het koor wel lastig om te zingen maar men sloeg er zich dapper doorheen. Ook orkestraal viel er te genieten. Alles bij elkaar ben ik blij dat ik dit werk heb gezien. En niet alleen omdat deze voorstelling in het teken stond van het 200 jarig bestaan van de stad Tilburg maar veeleer omdat de koren van Souvenir des Montagnards en Bel Canto Tilburg zich moedig hebben gewaagd aan een opera van deze eeuw.
Faust
Eerlijk is eerlijk, het meest genoten heb ik van Faust van Gounod. Niet eens zozeer omdat het een werk is uit de 19e eeuw waar ik vertrouwd mee ben in tegenstelling tot dat van Koning Willem II. De kwaliteit van de uitvoering door opera Zuid was van een zeer goed niveau. Jammer dat slechts 250 toeschouwers zich de moeite hadden getroost om naar de schouwburg te komen. Wie deze Faust uitvoering heeft gezien zal begrijpen dat dit werk na de première in 1859 furore maakte. Binnen korte tijd werden er toen zes verschillende producties opgevoerd met in totaal bijna 3000 voorstellingen. De kracht van het werk ligt meer in de melodieuze muziek dan in een diepe karaktertekening van de protagonisten
Er viel veel te genieten in de Tilburgse schouwburg van het door Goethe geproduceerde drama. De opera kent vele hoogstandjes zoals de juwelenaria, het soldatenkoor en de wals van de studenten in het eerste bedrijf. Er werd fraai gezongen door Stanley Jackson als Faust die goed gebruik maakte van zijn kopstem en die o.a. in zijn fraai gezongen aria ‘Salut demeure chaste et pure’ liet schitteren. Ook sopraan Anja van Engeland voldeed uitstekend in de rol van Marguérite. Méphistofeles stond op het podium als een krachtige figuur die iedereen in de val wilde laten lopen. Vreemd vond ik dat de rol van Siebel op de boventiteling werd onderkend als die van een meisje terwijl het in werkelijkheid gaat om een broekenrol van een jonge man die gezongen wordt door een lichte sopraan. Dat Faust gebruik maakte van een laptop om te ontdekken hoe mooi Marguérite is zal de moderne toeschouwer een zorg zijn. Toeschouwers die dat wellicht irritant vonden, werden in ieder geval geboeid door meeslepende muziek. Ik heb geen klacht gehoord!
Peter Année
Operabeluisteren.nl 