Opera La Juive

massascène in La Juive

In september zag ik de opera La Juive van de componist Halévy in het Muziektheater van Amsterdam. Eerder, in de jaren zestig zag ik in Bordeaux voor het laatst dit werk. Veel herinner ik me er niet meer van. Wel weet ik dat ik erg onder de indruk was van de Franse sterzangeres Janine Michau die de rol van Rachael zong. Deze sopraan trad op in vrijwel alle grote Franse theaters. Ze stierf op 18 oktober 1976 op 62 jarige leeftijd in Parijs. Voor mij was het een aangename verrassing dat de Nederlandse Opera La Juive, die maar zelden wordt gespeeld, op haar programma zette. De uitvoering was een coproductie met de Opera National de Paris. Of de sopraan Angeles Blancas Gulin de vergelijking met Micheau zou hebben kunnen doorstaan durf ik na zoveel jaren niet te beweren. Wel dat ze goed zong en acteerde en dat gold ook voor de andere protagonisten.
Zeker, La Juive (1835) is een opera die mij aanspreekt. Het is een ‘grande opera’ volgens de Franse traditie uit de jaren twintig van de 19e eeuw. Een ‘grande opera’ bestaat uit vijf bedrijven waarin ten minste een aansprekende massascène is opgenomen. Neem van me aan dat ik me gedurende meer dan vier uur geen moment verveelde. Anderen die ik later over deze productie sprak ook niet. Waar gaat dit gigantische werk over? Het is een pleidooi voor religieuze vrijheid en verdraagzaamheid in de traditie van Voltaire en Saint- Simon en een aanklacht tegen fanatisme en religieuze instituties. Halévey etaleert dit aan de hand van enkele schrijnende vormen van antisemitisme. De opera zit vol met intieme lyrische scènes zoals in de vierde akte Eléazars aria ‘Rachael, quand du Seigneur,’ voortreffelijk gezongen door de Britse tenor Dennis o’Neill (1951). De regie in Amsterdam was in handen van Pierre Audi. De muzikale leiding in die van Carlo Rizzi. Van deze Amsterdamse uitvoering bestaat nog(?) geen dvd opname. Wel is er een opname uit 2003 van de Weense Staatsopera onder leiding van Vjekoslav Sutej. De hoofdrollen worden bezet door Neil Shicoff als Eléazar en Krassimira Stoyanova als Rachael. De recensies van deze opname zijn over het algemeen lovend. De opera is in Amsterdam niet meer te zien maar wel op deze dvd. U krijgt er geen spijt van.