David Daniels en Natalie Dessay
De operaliefhebbers konden zaterdag 27 april voor de laatste keer in het seizoen 2012-2013 in de Pathé bioscopen genieten van een live uitvoering vanuit de Metropolitan opera. Handel’s opera Giulio Cesare (1724) stond op het programma. In Tilburg was er weinig animo. Slechts een handvol diehards was voorzien van een entreebiljet. Hebben de afwezigen een schitterende uitvoering aan zich voorbij laten gaan? Een oordeel daarover is moeilijk. De toeschouwer die uitsluitend was gekomen voor mooie, spectaculaire zang, dans en gelikte toneelbeelden ging zeker meer dan tevreden naar huis. Ik had nogal moeite met de gehele ambiance en sfeer van de uitvoering. Maar ook met de vertolking van de rol van Cleopatra door de Franse sterzangeres Natalie Dessay. Zij maakte van de Egyptische koningin een karikatuur. Dat beviel me niet zo. Toen Dessay haar studie begon wilde ze danseres en actrice worden. Nu meer dan 20 jaar geleden maakte ze haar debuut in de Franse operatheaters. Wie haar heeft gevolgd, weet dat zij haar rollen nadrukkelijk en waar mogelijk met heel veel humor op de planken zet. Dat deed ze ook in Giulio Cesare. Mijn inziens niet helemaal succesvol. De veelal serieuze melancholische dacapo aria’s werden door haar weliswaar ingetogen gezongen, maar te snel afgewisseld met overacting tijdens andere scènes. Ze maakte dan gebruik van korte komisch overkomende fysieke bewegingen en korte dansacts met andere protagonisten. Voor mij kwam daardoor het drama als geheel niet integer over. Zij was op haar best tijdens de reflecties over de dramatische gebeurtenissen. Mijn gedachten gingen onwillekeurig terug naar de uitvoering van de Engelse Nationale Opera in 1984 waarin Janet Baker als Julius Cesare en Valerie Masterson een spannende koppel vormden en waar je als toeschouwer de emoties van het werk sterk meebeleefde. Dat was bij deze uit 2005 stammende productie van Glynderbourne, geregisseerd door Mc Vicar en in de Met ge-update, nauwelijks het geval.
Zelfs een argeloze toeschouwer zal zonder veel moeite hebben ontdekt dat de plot van ca. 2000 geleden was verplaatst naar de tijden van de bezetting van Egypte door de Britten tussen 1914 en 1921. In de slotfase zag men op de goed in beeld gebrachte golven van de oceaan voor die tijd moderne oorlogsschepen en zeppelins dreigend voorbij komen terwijl op het podium de volgelingen van Julius Cesare de strijd aan bonden met die van de tiran Tolomeo vertolkt door de nog jonge, grandioos acterende countertenor Christophe Dumaux. Het publiek kreeg tijdens zijn optreden een hekel aan hem omdat hij tijdens intiemere scènes zich zo agressief gedroeg ten opzichte van Cornelia. De toeschouwers uitten met een luide lach hun vreugde toen Sesto met een droge knal uit zijn pistool een einde aan Tolomeo’s leven maakte. Voor het zover was had het publiek al de prachtige aria van Cornelia gehoord nadat zij was geconfronteerd met het afgehakte hoofd van haar echtgenoot Pompeus. En inmiddels was men ook onder de indruk gekomen van de Britse mezzosopraan Alice Coote die een topprestatie leverde als Sesto, een broekenrol als de zoon van Cornelia. Haar wraakaria’s waren van ongekende kracht, schitterend! De titelrol was weggelegd voor de Amerikaan David Daniels. Hij kwam m.i. wat moeilijk op dreef en ik had niet de indruk dat hij zijn aangepaste danspasjes nou zo leuk vond. Naarmate de voorstelling vorderde genoot ik meer van zijn voordracht.
De kostuums van de militairen en het personeel aan het hof van Tolomeo zagen er kleurrijk uit. Ze waren ontworpen door Brigitte Reiffenstuel. Ik hoorde die avond dus prachtige barokmuziek onder leiding van dirigent Harry Bicket. Er was heel wat fraais te genieten maar toch…. De gehele opera kwam bij mij over als een trage komedie die evolueerde naar een serieus zeer dramatisch einde. Wat mij tijdens de voorstelling steeds irriteerde waren de momenten dat bijvoorbeeld intimiderend gedrag van een aanvaller leidde tot een komische valpartij van het slachtoffer. Dergelijke details gaven mij een halfslachtig gevoel. Ik heb begrip dat deze uitvoering door sommige criticasters is getypeerd als een ‘Bollywood version.’ Geen gek idee. Ik kan me er in vinden. Het publiek was tevreden. Er was veel applaus in de Met.
Operabeluisteren.nl 