Feeds:
Berichten
Reacties

Archive for september, 2013

IVC Wagner Academy biedt kans tot verdieping

Masterclass  van Ed Spanjaard

Masterclass van Ed Spanjaard

‘Alles was ist endet.’ Zo vertelt Erda in Das Rheingold aan Wotan. Zo verging het ook met de IVC-Wagner Academy. Het slotconcert op zaterdag 28 september eindigde om 17.00 uur en daarmee ook een zes dagen durende inspanning voor 23 deelnemers uit negen landen. Dat gold ook voor de toehoorders die even lang getuige waren van de lezingen, de filmpjes en de masterclasses. Vele uren intensief luisteren en het volgen van de aanwijzingen en correcties van de masters vereisten ook van hen een grote mate van concentratie. Die inspanningen worden beloond, want de Academy draagt er wel toe bij dat je een dieper inzicht krijgt in de betekenis van de muziek en in de teksten van de drama’s van  Wagner. Ook groeit het respect voor de zangers die constant bezig zijn om door hard werken beter te worden. De aangetrokken masters stimuleren hen continu om hun tekstinzicht zodanig te verbeteren dat de emoties die inherent zijn aan de te vertolken drama’s levensecht met behulp van zang, woord en gebaar worden overgebracht aan het publiek.

De organisatie van het IVC onder leiding van directeur Annett Andriesen had masters aangetrokken van grote faam. Welke operaliefhebber kent niet de tenor Siegfried Jerusalem, de bariton Wolfgang Brendel, de sopraan Nadine Sekunde of de mezzo-sopraan Dunja Vejzovic? Hun enthousiasme tijdens de masterclasses was zes dagen niet te temmen en had een indrukwekkende uitwerking op de deelnemers Zij schonken aandacht aan de ademhalingstechniek, de resonantie en het overbrengen van emoties die toeschouwers kippenvel moeten bezorgen. Soms waren er frappante verschillen hoorbaar voor en na de aanwijzingen van een master. Jammer dat er maar weinig publieke belangstelling was. Of de naam Wagner afschrikt of het uren lang moeten luisteren naar bepaalde frases, ik zou het niet weten.
De lezingen bevielen me minder goed uit. De meeste sprekers hadden door hun saai gepresenteerde lezing nauwelijks contact met de mensen in de zaal. Over de inhoud heb ik, zover ik heb kunnen waarnemen, nauwelijks iemand horen praten of discussiëren. Jammer!

Bijzonder vond ik de masterclass van de dirigent Ed Spanjaard. Hij oefende met ensembles in verschillende samenstelling. Dat had ik nog niet meegemaakt. Stel u voor dat u één van de Walküren bent. U staat naast elkaar en moet een aantal regels samen zingen maar ook solistische teksten in een nogal snel geaccentueerd ritme. Lijkt me razend moeilijk. Spanjaard maakte er in korte tijd een redelijk geheel van. Van groot belang bij de masterclasses is de positie van piano-coaches. Klaus Sallmann en Peter Lockwood, met hun voortreffelijk spel, brachten het op zich door de masters talloze malen te laten onderbreken om de zangers te kunnen corrigeren. Het zijn dienstbare mensen. De paneldiscussie in het conservatorium in Amsterdam toonde aan dat er vaak oneigenlijke argumenten worden gebruikt om de muziek van Wagner af te wijzen of te omarmen.

Het slotconcert op zaterdagmiddag trok een bijna volle zaal. De talenten konden laten horen waar toe zij in staat waren. Wanneer je de masterclasses had gevolgd kon je horen wie vooruitgang had geboekt maar ook dat sommigen iets onder het niveau zongen van wat ze tijdens de masterclass lieten horen. Zenuwen?  Ik denk dat iedere toeschouwer wel onder de indruk is gekomen van een of meerdere talenten. Ik werd vooral getroffen door het optreden van Charlotte Jansen, Julia Ostertag, Dashion Burton, Mark Omvlee en Jaap Sletterink met wie ik nog een kort interview had. (zie hieronder) Hulde verdient ook directeur Annett Andriessen. Zij hield zes dagen lang als voortreffelijke gastvrouw en bekwaam organisator de touwtjes strak in handen waarvoor zij terecht bloemen en een warm applaus kreeg.

Advertentie

Read Full Post »

Jaap Sletterink blij met IVC-Wagner Academy

Jaap Sletterink,bas- bariton

Jaap Sletterink,bas- bariton

Dinsdag 24 september. Bas bariton Jaap Sletterink staat klaar om een moeilijk stuk uit de derde acte van de opera Parsifal te zingen. Naast hem staat de master Wolfgang Brendel. Jaap weet maar al te goed dat hij als Amfortas verondersteld wordt zijn dode vader Titurel toe te zingen die voor hem in een kist ligt. Een vader die hij, zoals uit de tekst blijkt, een held vindt en voor wie hij zijn leven had willen geven. Hij zingt zijn gestorven vader toe en vraagt hem de Heer te smeken hem te verlossen van een wond die zijn hart verteert. Beheerst zingt Jaap de moeilijkste passages. Dan komt de beroemde Brendel in het geweer. Hij legt uit en zingt voor met welk accent en welke kleur het woord “Wehe” moet worden gezongen en ook de strofe ” Mein Vater! Hochgesegneter der Helden.” Sletterink heeft wel even tijd nodig om die voor hem nieuwe visie tot zich te nemen en Brendel neemt de moeite om zijn kunstje een paar maal te herhalen. Om zijn leerling wat los te maken wandelt hij met hem over het podium om vervolgens door zijn knieën te zakken en zo aanschouwelijk te maken dat er voor de zanger een imaginaire dode vader ligt. Tijdens de volgende masterclass op vrijdag gaat Brendel zelf als een dode Titurel voor de op zijn knieën zittende Sletterink (Amfortas) op het podium liggen. Tijdens het slotconcert ligt Brendel opnieuw aan de voeten van zijn leerling. Zonder twijfel heeft deze manier van instuderen het inlevingsvermogen van de zanger versterkt. Hij oogstte tijdens het concert een stevig applaus.
Jaap Sletterink studeerde aan het conservatorium in Rotterdam, bezocht meerdere masterclasses en heeft ondertussen al heel wat podiumervaring opgedaan als vertolker van het lied en in rollen van opera’s van Mozart, Puccini, Bizet en Strawinsky.
Hij vertelt blij te zijn een masterclass van de IVC- Wagner Academy te kunnen volgen. Sletterink: ” Ik tref het bovendien dat Wolfgang Brendel ook een bariton is. Zijn advies was om bij de aria die ik zojuist zong niet al te zielig te zingen. Amfortas heeft best wel wat wrok naar zijn vader en daarom moet ik hem in mijn voordracht wat steviger aanpakken. Brendel is een fijne man. Hij vraagt veel van je maar hij respecteert ook je grenzen.” Of Sletterink de vele aanwijzingen die masters geven kan vasthouden, vraag ik hem. ” Gelukkig heb ik een goed geheugen en met de kern van zijn aanwijzingen ga ik aan de slag”

Read Full Post »

Prachtige reprise van Siegfried

Siegfried en Brünnhilde tijdens liefdesduet

Siegfried en Brünnhilde tijdens liefdesduet

Van Der Ring des Nibelungen kan ik maar geen genoeg krijgen. Zeker niet van de Ring van Amsterdam. Zeven keer zag ik de cyclus in het buitenland en drie maal in Amsterdam. Die laatste kan zich meten met de wereldtop. Dat is vooral te danken aan de fantastische regisseur Pierre Audi, die een tijdloze mythe over de eeuwige strijd tussen materiële macht en spirituele liefde op eminente wijze voor het voetlicht weet te brengen. Dat doet hij met abstracte en monumentale toneelbeelden die soms fel verlicht worden door oplaaiend vuur. Zo brengt hij ons in een andere wereld die veraf lijkt te liggen van onze reële wereld maar toch ook zo dichtbij omdat alle conflicten die zich in dat mythische verhaal afspelen herkenbaar zijn in het hier en nu. Een andere gigant is maestro Harmut Haenchen die het Philharmonisch Orkest de fantastische muziek van Wagner laat versmelten met de toneelbeelden en daardoor een eenheid creëert die de toeschouwer tot in het diepst van zijn ziel raakt. Haenchen weet de soms fijnmazige muziek te accentueren zonder ook maar één moment de grote lijnen te veronachtzamen.

Zo zat ik donderdag 12 september 2013 in het Muziektheater weer bij Siegfried. Dit keer met de solisten bijna op schoot en zag daardoor dat het met de personenregie dik in orde was. Vanaf de derde rij ervoer ik hoe knap de acteerprestaties van de solisten waren en wat het aandeel van een goede mimiek daarin is. Vreugde, maar vooral zichtbare teleurstelling bij Mime over een door Wotan georganiseerde quiz is daarvan een aardig voorbeeld. Tenor Wolfgang Ablinger Sperrhacke deed het niet onverdienstelijk maar kon zijn voorganger Graham Clark niet doen vergeten. De hoofdrol Siegfried was dit keer weggelegd voor de Amerikaanse heldentenor Stephen Gould die in 2004 zijn debuut maakte in Bayreuth. Hij blies mij met zijn geweldige volume tijdens het eerste bedrijf bijna van mijn stoel. Zonder enige moeite zong hij de zware partij. Een andere geweldenaar was de Belgische bariton Werner van Mechelen. Hij zette de relatief kleine rol van Alberich met zijn prachtige dictie en acteerprestatie zeer nadrukkelijk op het podium. Zijn dialoog met Wotan was er een om in te lijsten. De rol van de oppergod werd net zoals in das Rheingold en die Walküre op bevredigende wijze gezongen door de bariton Thomas Johannes Meijer. Zoals u weet heeft Wotan bij de opera Siegfried al een deel van zijn macht opgegeven. Zijn macht is verder tanend. Nu presenteert hij zich als een zwerver zonder machtsuitoefening. Hij moet zelfs zijn laatste restje zelfrespect opgeven in het derde bedrijf wanneer Siegfried met het zwaard Nothung de speer van Wotan in tweeën hakt. De woordenstrijd van de twee protagonisten die daaraan vooraf gaat was spannend en zeer dramatisch vertolkt.

Maar dan…….Geen Wagner liefhebber die niet uitkijkt naar het liefdesduet in de slotfase tussen Siegfried en Brünnhilde. Terwijl Haenchen zijn orkest naar grote hoogte stuwde, verloste Siegfried Brunnhilde van haar eeuwigdurend lijkende slaap met een langdurige kus. De Amerikaanse sopraan Catherine Nagelstadt, die de Brünnhilderol voor het eerst in Amsterdam zong, verwelkomde meteen de zon (Heil dir Sonne). Daarna ontspon zich het langdurig, schitterende liefdesduet waarin de vrees van Siegfried voor het eerste vrouwelijke wezen dat hij zag werd getransformeerd naar een ontluikende liefde. Beurtelings hadden angst en liefde voor elkaar de overhand. Nagelstadt evenaarde met glans de prestatie van haar partner Gould. Het ovationele applaus na afloop sprak ook vanavond boekdelen. Een uitvoering om niet te vergeten.

Read Full Post »