Het liefdespaar Damrau en Polenzani
Zondag jl was ik met nog 82 bezoekers in de Pathé bioscoop in Tilburg getuige van een uitstekende uitvoering van Bizets Parelvissers door de Metropolitan Opera. Deze opera beleefde haar première op 30 september 1863 in Parijs. Het libretto is van Eugène Cormon en Michel Carré. Het verhaalt over de vriendschap tussen twee mannen, Zurga en Nadir, die elkaar beloofden afstand te nemen van hun beider liefde voor dezelfde vrouw. Dat bleek later de aanvankelijk gesluierde, kuise hindoepriesteres Leila te zijn. In opdracht van de hogepriester Nourabad bidt zij tot de goden om de demonen van de diepte te kalmeren en de stormgeesten weg te jagen en tevens te zorgen voor een goede parelvangst. Wanneer Nadir veel later toch Leila ontmoet en beiden zich heel sterk tot elkaar voelen aangetrokken is er geen houden meer aan. Nadir verbreekt zijn belofte aan Zurga.
Regie
Deze geschiedenis speelt zich af in Ceijlon in een niet nader benoemde tijd. Bizet componeerde zijn opera toen de belangstelling voor het exotisme groot was. Dat kwam vooral tot uitdrukking in de kunsten. Zo ook in de opera De Parelvissers. Regisseur Penny Woolcock speelde daar goed op in. Zij laat het verhaal spelen in een dorpje in de buurt van de zee waar parelvissers trachten in hun levensonderhoud te voorzien. Woolcock onderzocht de tijdloze thema’s van zuivere liefde, verraad en wraak en probeerde dat in haar productie gestalte geven. Op het podium ziet men kleine huisjes en houten tribunes waarop de dorpelingen (het koor) plaats nemen om te stemmen wie hun leider (Zurga) wordt en waar zij instemmen met het doodvonnis van Nadir en Leila.
Transparante orkestratie
Het operahuis stelde voor deze uitvoering een mooie cast samen waarin de inmiddels beroemde 44 jarige Duitse colloratuursopraan Diana Damrau als de priesteres Leila de show stal. Ik zag haar al eerder als Gilda in Rigoletto, als Koningin van de nacht in Die Zauberflöte en als Zerbinetta in Ariadne auf Naxos waarin zij haar schitterde coloraturen met glans etaleerde. Vandaag liet ze horen dat ook lyrische rollen haar op het lijf zijn geschreven. De muziek van deze opera kent weinig ‘forte’ maar geeft de luisteraar een rustig en wat mijmerend gevoel gepaard met melancholie. Je hoort als het ware door de transparantie en wiegende melodieën van de orkestratie het kabbelen van het zeewater. Dat houdt op wanneer in het tweede bedrijf het conflict tussen Zurga en Nadir tot uitbarsting komt en de confrontatie tussen Leila en Zurga tot een dramatisch hoogtepunt leidt. Leila smeekt Zurga, vertolkt door de Poolse bariton Mariusz Kwiecien, het leven van haar lover Nadir te sparen. Damrau speelt haar rol op dat moment alsof haar leven er van af hangt. En dat doet het ook want zij is met Nadir door Zurga veroordeeld tot de dood omdat zij zich tegen het verbod van Nourabad in heeft opgehouden met een man (Nadir).Haar gevoel voor drama en haar expressie is krachtig zonder de schoonheid van haar stem ook maar enigszins geweld aan te doen.
Het ‘ vriendenpaar Polenzani-Kwiecien was ook goed op dreef. Ontroerend mooi werd de aria ‘ Je crois entendre encore’ met kopstem gezongen door de Amerikaanse lyrische tenor Matthew Polenzani. Kwiecien bleek vooral tijdens de slotfase zijn zang geweldig te kunnen koppelen aan een uitstekende acteerprestatie.
Verzoening
De vrienden Nadir en Zurga
De Parelvissers was een groot succes niet in het minst door de melodie van het populaire duet ‘Au Fond du temple saint‘ dat ook als een terugkerend motief herinnerde aan de vriendschap tussen de twee mannen. Er was veel applaus voor koor, solisten en het uitstekend spelende orkest onder leiding van de Italiaanse dirigent Gianandrea Noseda. Dat de opera eindigde met een verzoening in plaats van wraak tussen de drie belangrijkste protagonisten was een verademing. Toen ik Pathé verliet waren mijn gedachten weer snel bij de maatschappelijke onrust in ons land. Soms bieden opera’s troost omdat zij tonen dat verzoening ook mogelijk is. Dat is dan mooi meegenomen. Misschien dacht de directie van de Met er ook zo over want het werk van Bizet was sinds het optreden van het beroemde drietal Enrico Caruso, Giuseppe de Lucca en Frieda Hempel in 1916 niet meer opgenomen in het repertoire. Het werd dus de hoogste tijd!!
Operabeluisteren.nl 