De trouwe lezers van mijn weblog weten onderhand wel dat ik de opera Turandot van de Italiaanse componist Giacomo Puccini (1858-1924) al dikwijls zag. Gisteren, 10 oktober 2019, was dat opnieuw het geval in de Pathébioscoop in Tilburg. Ik was enigszins aarzelend naar het filmtheater gegaan en herinnerde me, dat ik de productie die de Met naar alle hoeken van de wereld streamt toch al heel dikwijls had gezien met vanzelfsprekend wel steeds wisselde casts. In mijn muziekkast staat een dvd met een uitvoering van de Met uit einde jaren tachtig met in de hoofdrollen Placido Domingo als prins Calaf en Eva Marton als de haast onbenaderbare prinses Turandot. Een pracht uitvoering die vooral ook te danken was aan de onlangs overleden regisseur Franco Zeffirelli. Het is haast voor een gewone sterveling niet voor te stellen dat deze productie al 32 jaren in leven is gebleven.
Sprookje
Toen ik gisteren de eerste beelden weer terug zag, gaf ik me onmiddellijk over aan het uit de 13e eeuw daterend sprookje opgetekend door Carlo Gozzi in 1762. In dat sprookje ging het ook over een prinses die uitsluitend wil trouwen met een man die drie raadsels kan oplossen die zij hem voorlegt. Op een zekere dag arriveert bij haar een arme varkenshoeder die zijn geluk wil beproeven door de raadsels op te lossen in aanwezigheid van twaalf geleerden. De eerste vraag luidt: Welke boom draagt aan de ene kant lichte en aan de andere kant zwarte bladeren? De jonge man antwoordt: ‘De boom 
die aan de aarde de lichte dagen en de zwarte nachten geeft.’ De 2e vraag luidt: Wie kan heel de wereld overzien en ontdekt nergens haar gelijke? De varkenshoeder geeft voor de tweede keer een correct antwoord: ‘De zon.’ De laatste vraag lijkt me minder moeilijk, maar toch… Welke moeder is er op de wereld, die al haar kinderen opslokt? Het antwoord is: ‘Wie anders dan de zee! Zij slokt al de stromen en rivieren en waters op, die in haar uitkomen.’ Alle vragen zijn goed beantwoord. Niets staat een huwelijk tussen de varkenshoeder en de prinses nog in de weg en uiteindelijk zal de held als koning regeren.
In de tekst van Gozzi èn in het libretto van Giuseppe Adami en Renato Simoni bij Puccini’s laatste opera staan de drie raadsels, al zijn ze heel verschillend, zo centraal dat je je afvraagt wat bezielt de varkenshoeder in het ene geval en de zoon van Koning Timur in het andere er toe om te strijden om de gunsten van een frigide, onwillige vrouw . Turandot zal zelfs na oplossing van de raadsels, ondanks haar belofte, weigeren zich te geven aan de man die haar zal verlossen van haar trauma. Het libretto van Puccini’s Turandot vertelt ons, in de aria ‘in questa reggia’ van Turandot, dat de afschuw van mannen haar oorsprong vindt in de gewelddaden en de verkrachting die een buitenlandse overweldiger een van haar stammoeders heeft doen ondergaan. Calaf wil haar in ieder geval bezitten en veronderstelt kennelijk dat zijn kus haar zal doen smelten. De aantrekkelijkheid van Turandot is onbetwist haar schoonheid.
Schoonheid
Ik liet me dus onderdompelen in de schoonheid van de monumentale uitvoering van deze prachtige kooropera. Muziekregisseur Yannick Nézet -Séguin wist met volle inzet van zijn orkest een aantal climaxen te creëren die van de opera een meeslepend geheel maakten. Hij zorgde daarbij voor een briljante effecten.
Het eerste applaus ging naar de Italiaanse mezzosopraan Eleonora Buratto’s aria: ‘Signora Ascolta’. Wat een warme en expressieve stem wanneer ze vertelt over haar liefde voor Calaf. In de derde acte liet ze opnieuw horen dat ze heel veel in haar mars heeft. De Algerijnse tenor Yusif Eyvazov als Calaf was een uitstekende Calaf. Zijn lichte tenorstem klonk prachtig maar was soms tijdens de explosieve passages van het orkest niet altijd even hoorbaar. In vergelijking met de bekende tenor Marco Berti, die nauwelijks enige emotie toonde tijdens een vorige uitvoering, was Eyvazov een verademing. Natuurlijk werd zijn aria ‘Nessun dorma’, met groot applaus beloond, maar de opera biedt natuurlijk veel meer moois dan deze overbekende aria die haar populariteit o.a. te danken heeft aan het optreden van de drie grote tenoren voor de aanvang van een wereldkampioenschap voetbal.
Het optreden van de Amerikaanse titelrolspeelster Christine Goerke was uitstekend. Zangtechnisch is deze rol niet gemakkelijk en doet denken aan de zwaardere rollen in het operarepertoire zoals die van Richard Wagner. Haar eerste aria ‘in questa reggia ‘ was ruw en krachtig maar daarna ontvouwde zich een Turandot die liet zien wat ze echt voelde.
Haar optreden leek wat statisch maar haar ingetogenheid tijdens de eerste acte veranderde in de tweede acte toen haar angst merkbaar steeg na de correcte beantwoording van de eerste twee raadsels. In het derde bedrijf liet ze zich werkelijk betoveren door de kus van de man die haar begeerde.
De ministers Ping-Pang-Pong trachtten zo nu en dan met soms doorslaggevende argumenten en een dosis humor een huwelijk van Calaf te voorkomen. Zelfs de zelfdoding van Liu voorkwam dat niet. De kus van Calaf zorgde in de slotfase van de opera voor een wonder! Man en vrouw vonden elkaar!
Koning Timur vertolkt, door de 72 jarige Amerikaanse bas-bariton James Morris, bleek een waardevolle bijdrage te geven aan deze uitvoering, die door de 65 toeschouwers als uitstekend werd gewaardeerd. En niet alleen om de uiterst fraaie en kleurrijke beelden!
Operabeluisteren.nl 
Geef een reactie